Androsteendion

Bloedonderzoek androsteendion uit serum

Androsteendion is een steroïde waaruit het lichaam mannelijk hormoon testosteron en vrouwelijke hormonen oestrogeen, dus oestradiol, oestron en oestriol aanmaakt.
Androsteendion wordt zowel in de bijnieren als in de geslachtsklieren aangemaakt vanuit cholesterol, met progesteron als tussenstap.

Bij vrouwen, bloedafname ongeveer 1 week voor of na de menstruatie.
indicaties om de test te doen bij verdenking van bijnierschorstumor, adrenogenitaal syndroom, bijnier hirsutisme, virilisatie (vermannelijking)

Referentie waarden

• 11-17 jaar: <240 ng / dl
• mannen 18-120 jaar: 30-263 ng / dl
• vrouwen 18-50 jaar oud: 10-299 ng / dl
• Vrouwen postmenopauze <50 ng / dl

Androstenedione is verhoogd bij:
hirsutisme en vermannelijking van vrouwen, PCOS polycysteuze eierstokken, androgeen produceren bijnierschorstumor, adrenogenitaal syndroom.

Adrenogenitaal syndroom (AGS) is een erfelijke aandoening van de hormoonproductie in de bijnierschors. Hierbij ontstaan te veel androgenen (geslachtshormonen), meestal te weinig cortisol en soms ook te weinig aldosteron. AGS ontstaat doordat het enzym 21 hydroxylase dat nodig is voor de productie van deze hormonen in de bijnier niet of veel minder goed werkt.
Door het tekort aan cortisol bij AGS blijft de hypofyse (klier onderaan de hersenen) de bijnieren stimuleren om cortisol te maken. De bijnieren worden hierdoor groter. Omdat de bijnieren voortdurend gestimuleerd worden en het enzym 21 hydroxylase ontbreekt, worden er alleen androgenen aangemaakt.

AGS komt voor in een ernstige vorm (klassieke AGS). Er is ook een mildere vorm (niet-klassieke AGS). Bij de klassieke AGS wordt onderscheid gemaakt in de klassieke vorm mét en zonder zoutverlies.

Het syndroom van Central Cushing

De ziekte van Cushing treedt op wanneer de bijnier teveel cortisol aanmaakt. Dit gebeurt wanneer een gezwel op de hypofyse teveel bijnierschorsstimulerend hormoon (ACTH) produceert. Deze gezwellen zijn meestal goedaardig. Er zijn ook andere oorzaken van de ziekte van Cushing, zoals een bijnier-adenoom of langdurig gebruik van prednison. 

De ziekte van Cushing is een zeldzame aandoening. Naar schatting wordt deze diagnose in Nederland bij ongeveer bij 50 mensen per jaar gesteld.
Het 'syndroom' van Cushing is de verzamelnaam van alle klachten die veroorzaakt worden door de (meestal langdurige) blootstelling aan teveel cortisol in het bloed. Een patiënt met deze klachten heeft de ziekte van Cushing.

Androstenedione verminderd bij:
bijnierschorsinsufficiëntie, ovarieel falen, post-menopauze, sikkelcelanemie, corticosteroïden, Clomifentherapie