Bezinking BSE

De bezinkingsnelheid (BSE) test meet de snelheid waarmee rode bloedcellen naar beneden zakken in een bloedbuis.

BSE uit EB EDTA paars buisje

BSE geeft informatie over de aanwezigheid en activiteit van een ontsteking of infectie in het lichaam.

In het Engels is deze test bekend onder de naam Erythrocyte Sedimentation Rate (ESR)

Wanneer een buis bloed overeind gehouden wordt, is te zien dat de rode cellen langzaam naar beneden zakken. Het is gebleken dat bij mensen met een ontsteking de rode bloedcellen sneller zakken dan bij gezonde mensen. Dit wordt veroorzaakt door een veranderde samenstelling van de eiwitten in het bloed als gevolg van de ontsteking. Er zijn dan meer afweereiwitten (immunoglobulines) en stollingseiwitten (fibrinogeen) in het bloed aanwezig.

Naast de BSE wordt tegenwoordig ook vaak de hoeveelheid C-reactief proteïne (CRP) in bloed gemeten. Dit eiwit wordt aangemaakt bij ontstekingen en infecties. De CRP-test blijkt veel sneller te reageren op infecties dan de bezinkingssnelheid. Bovendien wordt CRP minder beïnvloed door storende factoren, waardoor veranderingen in de CRP nadrukkelijker aan een verbetering of verslechtering van een infectie of ontsteking kunnen worden toegeschreven.

Wat betekent de uitslag?

De uitslag van alleen een BSE-test geeft niet zo veel informatie. Over het algemeen is de BSE bij vrouwen iets hoger dan bij mannen. Afwijkende uitslagen moeten in samenhang met de de klachten van de patiënt worden beoordeeld. Normale waarden geven op zich geen garantie dat er niets aan de hand is. Normale waarden voor de BSE sluiten een ziekte niet uit.

Normaalwaarden van BSE

leeftijd normale waarde
pasgeborene 0-2 mm/uur
kind < 10 jaar 3-13 mm/uur
vrouw < 50 jaar < 20 mm/uur
vrouw > 50 jaar < 30 mm/uur
zwanger 3e trimester < 30 mm/uur
man < 50 jaar < 15 mm/uur
man > 50 jaar < 20 mm/uur

Een licht verhoogde BSE (een uitslag die kleiner is dan 2 maal de normale waarde) kan bij verschillende situaties passen zoals ontsteking, ouderdom. Bij vrouwen kan BSE verhoogd zijn door menstruatie of door zwangerschap.

Een sterk verhoogd BSE komt voor in geval van ontstekingen of bij aanmaak van immuunglobulines (ziekte van Kahler of de ziekte van Waldenstrom) en bij patiënten met reuma of temporale arteritis.