Hoe Een Medicatiespiegeltest en Farmacogenetisch Paspoort Je Medicatiegebruik Kunnen Optimaliseren
hoe een medicatiespiegeltest en farmacogenetisch paspoort helpen bij het optimaliseren van medicatiegebruik, zoals bij David's behandeling met paroxetine, door inzicht te bieden in genetische gevoeligheid en juiste dosering.
David is een jonge man die al enkele jaren paroxetine gebruikt om zijn angststoornis en depressie te behandelen. Onlangs vroeg hij zich af of hij zijn medicatiespiegel kon laten controleren. Hij had last van enkele bijwerkingen, zoals vermoeidheid en hoofdpijn, en was bezorgd dat zijn medicatie wellicht niet optimaal werkte. David vroeg zich ook af of er een manier was om beter te begrijpen hoe zijn lichaam reageerde op paroxetine en andere medicijnen.
Lees verder hoe David, via een medicatiespiegeltest en een farmacogenetisch paspoort, meer controle kreeg over zijn medicatiegebruik en bijwerkingen.
Stap 1: De Paroxetine Medicatiespiegeltest
David vroeg ons of hij een medicatiespiegeltest kon laten uitvoeren voor paroxetine. Dit is een antidepressivum dat vaak wordt voorgeschreven voor de behandeling van depressie en angststoornissen. Door het meten van de medicatiespiegel in zijn bloed kon David beter begrijpen of hij de juiste dosering gebruikte.
Waarom een medicatiespiegeltest?
Een medicatiespiegeltest meet de concentratie van een medicijn in het bloed. Voor David was het belangrijk om te weten of de hoeveelheid paroxetine in zijn bloed binnen de therapeutische grenzen viel. Dit hielp om te voorkomen dat hij te weinig (waardoor het niet effectief zou zijn) of te veel (waardoor bijwerkingen zouden kunnen optreden) medicatie gebruikte.
Richtwaarden voor Paroxetine:
- Therapeutisch niveau: 20 - 65 µg/l
- Giftig niveau: > 120 µg/l
De test werd uitgevoerd door middel van vloeistofchromatografie-massaspectrometrie (LCMS), een zeer nauwkeurige analysemethode. Voor een correcte uitslag moest David bloed laten prikken vlak voordat hij zijn volgende dosis paroxetine innam.
Stap 2: Het Farmacogenetisch Paspoort van David
Naast de medicatiespiegeltest besloot David ook een farmacogenetische DNA-test te doen. Dit gaf hem inzicht in hoe zijn lichaam reageert op paroxetine én op een breed scala aan andere medicijnen.
Wat is farmacogenetica?
Hoe goed medicijnen werken en welke bijwerkingen optreden, kunnen per persoon verschillen door genetische variaties. Sommige mensen breken bepaalde medicijnen sneller of langzamer af, waardoor ze mogelijk meer of minder gevoelig zijn voor die medicijnen. Een farmacogenetisch paspoort brengt deze genetische verschillen in kaart en geeft aan hoe jouw lichaam op verschillende medicijnen reageert.
David koos voor de iGene DNA-test, die informatie biedt over meer dan 60 medicijnen. Dit paspoort geeft artsen en apothekers waardevolle informatie, zodat ze medicatie en doseringen kunnen afstemmen op de specifieke genetische kenmerken van een persoon.
Medicijnen die worden getest in het Farmacogenetisch Paspoort
Hieronder een overzicht van alle medicijnen die in de farmacogenetische test worden meegenomen:
Medicijn | Toepassing |
Abacavir | HIV-behandeling |
Acenocoumarol | Bloedverdunner |
Amitriptyline | Antidepressiva |
Aripiprazol | Antipsychotica |
Atazanavir | HIV-behandeling |
Atomoxetine | ADHD-behandeling |
Atorvastatine | Cholesterolverlager |
Azathioprine | Immuunsysteemonderdrukkend |
Brexpiprazol | Antipsychotica |
Capecitabine | Chemotherapie |
Carbamazepine | Anticonvulsiva (vooral voor Aziaten en Europeanen) |
Celecoxib | Pijnstiller (NSAID) |
Citalopram | Antidepressiva |
Clomipramine (CYP2C19) | Antidepressiva |
Clomipramine (CYP2D6) | Antidepressiva |
Clopidogrel | Bloedverdunner |
Codeïne | Pijnstiller |
Doxepine | Antidepressiva |
Efavirenz | HIV-behandeling |
Eliglustat | Ziekte van Gaucher |
Escitalopram | Antidepressiva |
Fenprocoumon | Bloedverdunner |
Fenytoïne (CYP2C9) | Anticonvulsiva |
Fenytoïne (HLA-B*1502) | Anticonvulsiva |
Flecaïnide | Hartritmestoornissen |
Flucloxacilline | Antibioticum |
Flucytosine | Antischimmel |
Fluorouracil | Chemotherapie |
Flurbiprofen | Pijnstiller |
Haloperidol | Antipsychotica |
Ibuprofen | Pijnstiller |
Imipramine (CYP2C19) | Antidepressiva |
Imipramine (CYP2D6) | Antidepressiva |
Irinotecan | Chemotherapie |
Lamotrigine | Anticonvulsiva |
Lansoprazol | Maagzuurremmer |
Lornoxicam | Pijnstiller (NSAID) |
Mavacamten | Behandeling voor hartfalen |
Meloxicam | Pijnstiller |
Mercaptopurine | Chemotherapie |
Methotrexaat | Chemotherapie |
Metoprolol | Bètablokker |
Mivacurium | Spierverslapper |
Nortriptyline | Antidepressiva |
Oestrogeen bevattende voorbehoedsmiddelen | Hormonale anticonceptie |
Omeprazol | Maagzuurremmer |
Oxcarbazepine | Anticonvulsiva |
Pantoprazol | Maagzuurremmer |
Paroxetine | Antidepressiva |
PEG-interferon en ribavirine | Hepatitis C-behandeling |
Pimozide | Antipsychotica |
Piroxicam | Pijnstiller |
Propafenon | Hartritmestoornissen |
Quetiapine | Antipsychotica |
Risperidon | Antipsychotica |
Rosuvastatine | Cholesterolverlager |
Sertraline | Antidepressiva |
Simvastatine | Cholesterolverlager |
Siponimod | Behandeling voor multiple sclerose |
Succinylcholine | Spierverslapper |
Tacrolimus | Immuunsysteemonderdrukkend |
Tamoxifen | Behandeling van borstkanker |
Tegafur | Chemotherapie |
Tenoxicam | Pijnstiller |
Tioguanine | Chemotherapie |
Tramadol | Pijnstiller |
Venlafaxine | Antidepressiva |
Voriconazol | Antischimmel |
Warfarine | Bloedverdunner |
Zuclopentixol | Antipsychotica |
Resultaten van de Test
Dankzij het farmacogenetisch paspoort ontdekte David dat hij een genetische variatie had waardoor hij paroxetine langzamer afbrak dan de gemiddelde persoon. Dit verklaarde de bijwerkingen die hij ervoer. Met deze informatie kon zijn arts de dosering aanpassen, waardoor de bijwerkingen aanzienlijk verminderden en hij zich beter begon te voelen.
Bovendien kreeg David inzicht in hoe hij op andere medicijnen zou kunnen reageren, wat erg waardevol is voor toekomstige behandelingen. Zijn arts kon nu bij voorbaat de juiste dosering van medicijnen zoals ibuprofen, citalopram of tramadol bepalen, wat het risico op bijwerkingen en onwerkzaamheid aanzienlijk vermindert.
Conclusie
Het praktijkvoorbeeld van David laat zien hoe waardevol een medicatiespiegeltest en farmacogenetisch paspoort kunnen zijn. Door zijn medicatiespiegel van paroxetine te meten en zijn genetische gevoeligheid voor medicijnen in kaart te brengen, kreeg David niet alleen meer inzicht in zijn huidige behandeling, maar ook in toekomstige medicaties die hij mogelijk moet gebruiken.
Als jij net als David worstelt met bijwerkingen van je medicatie of je afvraagt of je de juiste dosering krijgt, overweeg dan om een medicatiespiegeltest te laten uitvoeren. Daarnaast kan een farmacogenetische DNA-test je helpen om te ontdekken hoe jouw lichaam reageert op een breed scala aan medicijnen. Op deze manier kun je samen met je arts of apotheker een meer op maat gemaakte behandeling krijgen.
Wil je meer weten over de mogelijkheden? Neem dan contact met ons op, wij helpen je graag verder.