Ontstekingswaarden in het bloed, wat als deze te hoog zijn, hoe meet je het?

Hoge ontstekingswaarden in het lichaam kunnen gemeten worden met behulp van verschillende laboratoriumtests. Enkele veelgebruikte markers zijn C-reactief proteïne (CRP), bezinkingsnelheid BSE, Leucocyten en specifieke antilichamen zoals anti-CCP en reumafactor.

Er zijn verschillende bloedonderzoeken waarmee je ontstekingswaarden in je bloed kunt meten. Deze tests meten specifieke markers die aangeven of er ontstekingen in het lichaam aanwezig zijn. Enkele veelvoorkomende ontstekingsmarkers zijn:

• HS-CRP: High Sensitive CRP, zegt niet alleen iets over je ontstekingswaarden, maar ook over laaggradige ontstekingen die een voorspeller kunnen zijn voor hart- en vaatziekten.
• C-reactief proteïne (CRP): CRP is een eiwit dat wordt geproduceerd in de lever als reactie op ontsteking. Het CRP-gehalte stijgt snel wanneer er een ontstekingsproces in het lichaam plaatsvindt.
• Sedimentatiesnelheid (BSE of ESR): De ESR meet hoe snel rode bloedcellen in een buisje bezinken. Een verhoogde sedimentatiesnelheid kan wijzen op ontstekingen, maar het is een minder specifieke marker dan CRP. Deze test is eigenlijk verouderd, vroeger werd bezinking gebruikt om ontstekingen te detecteren, tegenwoordig gebruikt met CRP.
• Witte bloedcellen (leukocyten): Een verhoogd aantal witte bloedcellen kan duiden op ontstekingen of infecties in het lichaam.
• Interleukine-6 (IL-6): IL-6 is een cytokine die betrokken is bij ontstekingsreacties. Verhoogde IL-6-waarden kunnen wijzen op systemische ontsteking.
• Tumor Necrosis Factor-alpha (TNF-α): Dit is een andere cytokine die betrokken is bij ontstekingsprocessen. Verhoogde TNF-α-niveaus zijn geassocieerd met ontstekingsziekten.

De oorzaken van verhoogde ontstekingswaarden in het bloed kunnen divers zijn. Enkele veelvoorkomende oorzaken zijn:

Infecties: Bacteriële, virale of schimmelinfecties kunnen ontstekingen veroorzaken.

Auto-immuunziekten: Ziekten zoals reumatoïde artritis, lupus en de ziekte van Crohn zijn voorbeelden van auto-immuunziekten waarbij het immuunsysteem het eigen lichaam aanvalt, wat leidt tot ontstekingen.

Gewrichtsontstekingen: Ontsteking van de gewrichten, zoals bij artritis, kan leiden tot verhoogde ontstekingswaarden.

Hart- en vaatziekten: Ontstekingen spelen een rol bij de ontwikkeling van atherosclerose, wat kan leiden tot hartaandoeningen.

Chronische aandoeningen: Chronische ziekten zoals obesitas en diabetes kunnen lage niveaus van systemische ontsteking veroorzaken.

Kanker: Sommige vormen van kanker kunnen leiden tot ontstekingsreacties in het lichaam.

Letsels of trauma: Fysiek letsel kan lokale ontstekingen veroorzaken.

Een verhoogde ontstekingswaarde op zichzelf is nog geen diagnose. Het is meestal een aanwijzing voor een onderliggend gezondheidsprobleem. Als je vermoedt dat je ontstekingswaarden verhoogd zijn, is het raadzaam om medisch advies in te winnen, zodat de oorzaak kan worden vastgesteld en behandeld. De behandeling kan variëren, afhankelijk van de onderliggende oorzaak van de ontsteking.

Zo zijn er voor bepaalde aandoeningen zoals reuma en artritis specifieke testen:

Anti-CCP (anti-cyclisch citrulline peptide) en reumafactor zijn geen directe ontstekingswaarden, maar het zijn antilichamen die vaak worden gemeten in bloedonderzoeken om auto-immuunziekten, met name reumatoïde artritis, te diagnosticeren en te monitoren. Ze zijn nauw verbonden met ontstekingsprocessen in het lichaam, omdat reumatoïde artritis een inflammatoire aandoening is die gewrichtsontsteking veroorzaakt.

Anti-CCP (anti-cyclisch citrulline peptide)

Dit is een antilichaam dat gericht is tegen citrulline, een aminozuur dat betrokken is bij ontstekingsprocessen. Hoge niveaus van anti-CCP worden vaak aangetroffen bij patiënten met reumatoïde artritis. Het is een specifieke marker die helpt bij de vroege diagnose van de ziekte.

Reumafactor

Reumafactor is een antilichaam dat gericht is tegen IgG-antilichamen. Hoewel reumafactor niet specifiek is voor reumatoïde artritis, wordt het vaak gemeten als onderdeel van de diagnose. Verhoogde niveaus van reumafactor zijn geassocieerd met verschillende auto-immuunziekten, waaronder reumatoïde artritis, maar ze kunnen ook voorkomen bij andere aandoeningen.

Hoewel anti-CCP en reumafactor niet direct ontstekingswaarden meten, zijn ze waardevolle indicatoren voor ontstekingsziekten zoals reumatoïde artritis. De aanwezigheid en niveaus van deze antilichamen worden gebruikt om de ernst van de ontsteking en de progressie van de ziekte te beoordelen. Ze worden vaak samen met andere ontstekingsmarkers zoals C-reactief proteïne (CRP) en bezinkingssnelheid  gemeten om een vollediger beeld van de gezondheid te krijgen.