Ijzer, Transferrine Saturatie en Ferritine
Transferrine saturatie en Ferritine zijn eiwitten in het bloed. Deze testen worden gedaan bij verdenking van een storing in de ijzerstofwisseling. In deze test wordt hetzelfde gemeten als in het onderzoek "ijzerstapeling".
- Transferrine saturatie (wordt berekend uit ijzer en transferrine)
- Ijzer en
- Transferrine
- Ferritine
Een laag ijzergehalte in het bloed kan zorgen voor ovulatieproblemen.
Uit de meting van transferrine en ijzer wordt de transferrine saturatie gemeten.
Transferrine is een transport eiwit
Zoals de naam al aangeeft is transferrine een transporteiwit voor ijzer (ferrum in het Latijn) maar ook voor zink. Het transferrinegehalte in het bloed wordt bepaald bij een verdenking op een stoornis in het ijzermetabolisme. Een dergelijke stoornis zien we bijvoorbeeld bij de erfelijke ziekte ijzerstapelingsziekte (hemochromatose). Transferrine wordt geproduceerd in de lever en kan als maat worden genomen voor de totale ijzerhoeveelheid in het lichaam. Bij een ijzertekort in het lichaam stijgt de transferrineconcentratie. Bij ziektes ziet men juist vaak een laag transferrine. Dat komt omdat de lever dan minder transferrine aanmaakt, daarmee daalt ook de hoeveelheid ijzer in het lichaam.
De transferrineconcentratie wordt ook beïnvloed door bloedarmoede en nierziekten. Bij patiënten die antibiotica gebruiken is de transferrine bepaling niet altijd betrouwbaar: er wordt dan een te lage waarde gevonden.
Ook ontstekingen kunnen deze waarde beinvloeden, dus meet ook altijd CRP.
Erfelijke hemochromatose zorgt ervoor dat je lichaam te veel ijzer absorbeert uit het voedsel dat je eet. Het teveel aan ijzer wordt opgeslagen in je organen, vooral de lever, hart en alvleesklier. Het teveel aan ijzer kan vergiftigen deze organen, wat leidt tot levensbedreigende aandoeningen zoals kanker, hart-ritmestoornissen en cirrose.
Veel mensen erven de defecte genen die hemochromatose veroorzaken - het is de meest voorkomende erfelijke ziekte bij blanken. Maar slechts een minderheid van de mensen met de genen te ontwikkelen ernstige problemen. Hemochromatosis komt vaker voor bij mannen.
Tekenen en symptomen van erfelijke hemochromatose verschijnen meestal op middelbare leeftijd. Ijzer kan worden verlaagd tot een veilig niveau door het regelmatig verwijderen van bloed uit je lichaam. (aderlating)
Transferrine kan hoger uitvallen dan 3,6 g/l bij ijzerstapeling, leverschade of zwangerschap.
Ferritine wordt gebruikt om ijzer op te slaan
Ferritine is een eiwit dat vooral in de lever en in het beenmerg aanwezig is en wordt gebruikt om ijzer op te slaan. Een kleine hoeveelheid ferritine zit echter ook in het bloed. De hoeveelheid ferritine in bloed is een maat voor de hoeveelheid ferritine (en dus de hoeveelheid ijzer) in de lever en het beenmerg.
IJzer is nodig voor de aanmaak van rode bloedcellen (hemoglobine) in het beenmerg. Als het lichaam te weinig ijzer heeft, zal eerst de reservevoorraad in de vorm van ferritine opgemaakt worden. Pas als er bijna geen ferritine meer is, maakt het lichaam te weinig rode bloedcellen aan en is er sprake van bloedarmoede.
Bij teveel ijzer in het lichaam is de hoeveelheid ferritine in de weefsels en het bloed te groot en ontstaat een aandoening die men ijzerstapelingsziekte (hemochromatose) noemt.
Als de hoeveelheid hemoglobine niet voldoende is (bloedarmoede), is een tekort aan ijzer een van de mogelijke oorzaken. De bepaling van ferritine is een goede test om een ijzertekort vast te stellen. IJzertekort kan ontstaan door overmatig bloedverlies, onvoldoende ijzer in de voeding of onvoldoende opname van ijzer (uit de voeding) in de darmen. Klachten die passen bij bloedarmoede zijn moeheid, kortademigheid en duizeligheid.
Ferritine is ook een goede test om ijzerstapeling (hemochromatose) in het lichaam vast te stellen als gevolg van een teveel aan ijzer. Hemochromatose is een erfelijke ziekte waarbij het lichaam teveel ijzer opneemt in de darmen. Klachten die passen bij ijzerstapelingsziekte zijn moeheid en pijn in gewrichten.
