Mangaan
Mangaan HB (heparine bloed)*/S speciale buis NH Trace Elements
of Mangaan uit urine.
Geef in het opmerkingenveld aan waar je voorkeur naar uit gaat.
- referentiewaarden mangaan bloed: vanaf 14 jaar: 0,3 - 1,1 μg/l
- referentiewaarde mangaan urine: < 2 µg/l
Mangaan wordt in de industrie gebruikt voor de vervaardiging van legeringen, glas, keramiek, verven, vernissen, linoleum, droge celbatterijen (accu's) en wordt ook veel gebruikt in de chemische industrie. Daarnaast kan dit verhoogd worden door de dagelijkse inname met het voedsel.
Chronische mangaanvergiftiging kan encefalopathie met symptomen van de ziekte van Parkinson, hepatitis met cirrose veroorzaken.
Mangaan en voeding
Mangaan is nodig voor de vorming van botweefsel. Verder is mangaan betrokken bij de stofwisseling van aminozuren, cholesterol en koolhydraten. Daarnaast draagt het bij aan bescherming van lichaamscellen bij oxidatieve stress en aan de energievoorziening voor ons lichaam. Mangaan is nodig voor de vorming van botweefsel. Verder is mangaan betrokken bij de stofwisseling van aminozuren, cholesterol en koolhydraten.
Mangaan komt voor in granen, rijst, noten, bladgroenten, fruit, vlees, vis en thee.
Factoren die de opname van mangaan beïnvloeden zijn de aanwezigheid van calcium, fosfaat en ijzer. Bij een hoog gehalte aan deze drie stoffen in de voeding vermindert de opname van mangaan, bij een laag gehalte verbetert de opname.
De maximaal veilige dosis voor mangaan is 11 milligram/dag. Bij de veilige dosis gaat het om een gemiddelde waarde, waarbij een ruime marge is genomen.
Een teveel aan mangaan veroorzaakt beschadigingen aan het zenuwstelsel. Een overmaat aan mangaan via de voeding komt echter zelden voor.
Er is niets bekend over de eventuele gevolgen bij de mens van te weinig mangaan in de voeding. Bij proefdieren zijn afwijkingen in de hersenen en het skelet vastgesteld.
Hepatische Encefalopathie (HE)
De lever beschikt over een groot herstellend vermogen en voert tal van belangrijke functies uit, zoals het onschadelijk maken van allerlei giftige stoffen. Bij Hepatische Encefalopathie (HE) is de lever niet langer in staat de gifstoffen uit het bloed te verwijderen met als gevolg dat deze gifstoffen de hersenen binnendringen.
Dit wordt veelal veroorzaakt door een cirrose. Hepatische Encefalopathie is een ernstige complicatie van cirrose en heeft duidelijk invloed op de kwaliteit van leven. Het veroorzaakt niet alleen last voor de patiënt zelf, maar ook voor de naaste omgeving. De ziekte kan lang duren (chronisch) of kort (acuut) en de symptomen kunnen variëren van beperkt tot zeer ernstig. Mensen met een cirrose vertonen tekenen van een systemische ontsteking (ontstekingen door het hele lichaam). Dit wordt veroorzaakt door een verminderde functie van het afweersysteem. Dit kan ook stoornissen in de functie van de hersenen geven. De systemische ontsteking zou o.a. worden veroorzaakt door de veranderde samenstelling van de darmbacteriën, de zgn. dysbiosis. Een andere factor die bijdraagt aan het ontstaan van HE is de aanwezigheid van een te laag natriumgehalte. Ook oxidatieve stress speelt een rol bij het ontstaan van het ziektebeeld. Door de oxidanten ontstaat schade aan de cellen.
Verder blijkt spiermassa van belang. Spieren dragen bij aan de omzetting van ammoniak in glutamine. Bij weinig spiermassa, wat vaak het geval is bij mensen met cirrose, stijgt het ammoniakgehalte dus eerder. Cirrose kan ook veroorzaakt worden door mangaan (mangaan is een mineraal dat voorkomt in volkorenbrood en volkoren graanproducten, thee, groente en fruit). Dit blijkt in verhoogde mate aanwezig te zijn op bepaalde plaatsen in de hersenen. Het wordt met name gezien bij cholestatische leverziekten.
Al deze factoren vormen in een ingewikkeld samenspel de basis voor het ontstaan van HE. Er is nog veel onderzoek nodig om het belang van de verschillende factoren te achterhalen.
