Reumafactor

Dit onderzoek bestaat uit de testen:

• Rheumafactor kwantitatief (RF) (Serum)
• Rheumafactor IgM (RFM) (Serum)

Bij een verdenking op reuma is de test anti CCP een betere parameter om aan te vragen. Met de reuma factor tot wordt gemeten of er reumafactoren aanwezig zijn in het bloed en zo ja, hoeveel.

Reumafactoren (RF) zijn auto-antilichamen ofwel, antistoffen tegen het eigen lichaam. Zij behoren meestal tot de antistoffen van het type en IgM en (Immunoglobuline M) die door het immuunsysteem worden gemaakt. Deze IgM auto-antilichamen zijn gericht tegen het eigen immunoglobuline G (IgG). In het algemeen kan worden gezegd dat auto-antilichamen eigen lichaamsweefsel aanvallen omdat dit weefsel, per abuis, wordt gezien als lichaamsvreemd wat vernietigd moet worden.

Reumafactoren beschadigen de gewrichten niet rechtstreeks maar leiden tot ontstekingen. Deze ontstekingen beschadigen het gewrichtsweefsel. Reumafactoren komen voor bij reuma, maar ook bij andere auto-immuunziekten, zoals het syndroom van Sjögren (chronische ontsteking van traan- en speekselklieren). Daarnaast kunnen ze ook voorkomen bij langdurige bacteriële- of virale infecties. Ook bij gezonde mensen kunnen kleine hoeveelheden reumafactor in het bloed worden aangetroffen. Reumafactoren zijn dus niet specifiek voor reuma.

Wat betekent de uitslag?

Normaal

Het niet aantreffen van reumafactor hoeft niet te betekenen dat een patiënt geen reuma of syndroom van Sjögren heeft. Bij ongeveer 20% van de patiënten met reuma, en nog meer bij patiënten met het syndroom van Sjögren, is de test op reumafactor negatief (of onder de gehanteerde referentiewaarde).

Verhoogd

Bij klachten die wijzen op reuma of het syndroom van Sjögren wijst een verhoogde hoeveelheid reumafactor erop dat de patiënt waarschijnlijk reuma dan wel het syndroom van Sjögren heeft. Hoge reumafactorwaarden bij een patiënt lopen niet altijd gelijk op met de ernst van de klachten. Wel is het zo dat hoge reumafactorwaarden vaak gezien worden bij patiënten met actieve reuma.

De testuitslag samen met de symptomen van de patiënt bepalen de diagnose. Bij oudere personen wordt vaker een positieve test gevonden zonder dat er sprake is van een auto-immuunziekte, zoals reuma of het syndroom van Sjögren. Daarnaast wordt bij gezonde personen soms ook reumafactor aangetroffen. Ook bij patiënten met endocarditis, tuberculose, syfilis, kanker, virale infecties of ziekten aan de longen, lever of nieren is de test op reumafactor soms positief.

Soms zijn de klachten nog niet erg duidelijk, en kan een anti-CCP-test extra informatie geven om op die manier in een vroeg stadium met een gerichte behandeling te kunnen beginnen. De combinatie van de anti-CCP test en de reumafactor (RF) is belangrijk voor het stellen van de diagnose.