Suikerziekte glucose (nuchter) en HbA1c
De volgende testen worden uitgevoerd:
- glucose (nuchter) (NAFl)
- HbA1c (EDTA)
Glucose
De glucosetest meet de hoeveelheid glucose in bloed. Glucose is chemisch gezien een eenvoudig, klein suikermolecuul. In voedsel zitten lange ketens van suikermoleculen (koolhydraten) die tot verschillende kleine suikers worden afgebroken, waaronder glucose. Het wordt via de wand van de dunne darm in het bloed opgenomen.
De meeste lichaamscellen gebruiken glucose als bron van energie. Na het eten stijgt de hoeveelheid glucose in het bloed door het grote aanbod. Onder invloed van insuline (een hormoon uit de alvleesklier) wordt glucose naar de lichaamscellen gebracht waar het wordt gebruikt voor de energieproductie of wordt opgeslagen als reservebrandstof.
Als het lichaam veel energie nodig heeft, wordt de opgeslagen brandstof aangesproken. Daarbij is glucagon nodig, ook een hormoon uit de alvleesklier dat ervoor zorgt dat glucose weer vrijkomt uit de opslag waardoor de bloedsuiker omhoog gaat. In een gezond lichaam houden insuline en glucagon het glucosegehalte in het bloed goed onder controle. Bij mensen met suikerziekte (diabetes mellitus) is de glucosebalans verstoord waardoor het bloedsuikergehalte te hoog is. Dat kan leiden tot ernstige beschadigingen van de nieren, het hart, de ogen, bloedvaten en zenuwen.
Nuchter?
De test hoeft niet nuchter gedaan te worden, als men geen last heeft van verhoogde glucose is de uitslag ook als je niet nuchter bent goed. Bij een indicatie van te hoog suiker of eerdere testen die een te hoog glucose gehalte aan gaven is het beter om wel nuchter naar de prikpost te gaan. Glucose is geen andere test, maar door de afnametijd, die je op het labformulier noteert, kan de uitslag naar aanleiding daarvan geïnterpreteerd worden als glucose nuchter.
Hba1c
Deze test ziet wat er de afgelopen maanden met je suikergehalte aan de hand is geweest.
Glucose dat in het bloed circuleert heeft de neiging zich spontaan te hechten aan hemoglobine, het zuurstoftransporteiwit in de rode bloedcellen. Is glucose eenmaal gebonden dan laat het niet meer los. Deze verbinding wordt hemoglobine A1c (HbA1c) genoemd. De mate van glucosebinding hangt af van de hoeveelheid glucose in het bloed. HbA1c biedt een betrouwbaarder bloedglucosebeeld dan een glucosemeting, omdat het gehalte HbA1c niet wordt beïnvloed door actuele veranderingen in dieet of medicatie. De levensduur van rode bloedcellen (en dus ook van hemoglobine) is 2 tot 3 maanden waardoor de HbA1c-waarde een indruk geeft van de gemiddelde glucosewaarde over de laatste paar maanden.
Voor de glucosemeting dien je bij dit onderzoek nuchter te zijn, zodat je de waarden van eerdere glucose onderzoeken beter met elkaar kunt vergelijken. Geef op het labformulier aan of je nuchter was tijdens de bloedafname. Voor niet nuchter glucose gelden namelijk andere referentiewaarden.
Als je bloedwaarden goed zijn, zijn ze ook goed als je niet nuchter bent. Wil je echter het zekere voor het onzekere nemen voor een optimaal resultaat met betrekking tot glucose, dan hebben wij voor jou het volgende dieetadvies:
Neem vanaf de avond voor je afspraak na 23:00 uur geen koffie en geen zuivelproducten (zoals melk, karnemelk of yoghurt). Geen gefrituurde waren en geen alcoholhoudende drank. Neem als ontbijt en/of lunch maximaal 2 sneetjes volkorenbrood belegd met bijvoorbeeld magere vleesproducten, zonder boter. Neem als drinken water of thee zonder melk en suiker. Neem geen zoetbeleg, geen fruit en geen zuivelproducten.
Bij afwijkende uitslagen kan het onderzoek nuchter herhaald worden, om te zien of het dan wel goed is.
Bij vermoeden van diabetes kun je beter direct deze richtlijn in acht nemen:
Nuchter zijn betekent dat je na 20:00 uur niet meer mag eten, drinken en roken. Een klein beetje water is wel toegestaan.